Nationale Prullenbakteldag

Meer dan 10.000 foto's van prullenbakken laten zien dat geplunderde prullenbakken een zeer lokaal probleem is - vooral Amsterdam Centrum

Lees de rapportage

Prullenbakteldag: geplunderde prullenbakken zijn een zeer lokaal probleem

Wat een ongelofelijk succes was de Nationale Prullenbakteldag op 3 november 2024!

Meer dan 200 Plastic Avengers hebben ruim 10.000 foto's genomen van prullenbakken in meer dan 100 plaatsen in Nederland. Veel media hebben er aandacht aan besteed, van lokale kranten tot NOS en Lubach.  

Waarom prullenbakken tellen?

We zagen dat er veel negatieve publiciteit was rond opengetrokken prullenbakken in Amsterdam en dat deze verhalen de positieve effecten van statiegeld gingen overschaduwen. Statiegeld heeft geleid tot 80% minder zwerfafval van flesjes en blikjes en 40% minder vulling van prullenbakken. 

Resultaten

Dit zijn de voorlopige resultaten:

  • Buiten de top 10 grote steden zijn vrijwel alle prullenbakken netjes - iets meer dan 1% staat open.
  • 33% van de foto's kwam uit de top 10 grote steden met Amsterdam als zwaartepunt, waar vooral door zwerfafvalrapers in Nieuw-West veel foto’s zijn gemaakt. In de grote steden staat zo’n 10 % van de prullenbakken open, maar ook tussen de grote steden zijn er grote verschillen. Een serieus probleem dus waar oplossingen voor moeten komen.

Download hier de rapportage

Conclusie

Onze conclusie over de oorzaak achter de met name geplunderde Amsterdamse bakken - die voor het grootste deel in het centrum van de stad te vinden zijn - is dat het Amsterdamse stadscentrum een hotspot is van TO-GO winkels en snackbars, maar dat daar nauwelijks inleverpunten zijn.

Bovendien zijn er een combinatie van factoren aan te wijzen die het plunderen verergeren: veel buiten  consumerende toeristen, uitgaansvolk en dagjesmensen die het statiegeldsysteem niet kennen of er niet in geïnteresseerd zijn; een 24-uurs consumptie-economie;  lage sociale controle; een concentratie van mensen aan de onderkant van de samenleving voor wie 15 cent serieus geld is.

En wat je vooral nodig hebt voor statiegeldjagers die morsen bij hun zoektocht is prullenbakken vol afval: overvolle prullenbakken, veroorzaakt door een overdaad aan to-go-verpakkingsmateriaal. Dat is uiteindelijk de basis van dit probleem. En sowieso van het hele zwerfafvalprobleem. Hier hebben we in de campagne Operation Overload twee jaar geleden al op gewezen en daarmee zijn we nog niet klaar in Den Haag.

Aanbevelingen

Wij roepen het bedrijfsleven en de politiek op om veel meer statiegeld-machines te plaatsen in de centra van de grote steden - naar rato van de verkoop van statiegeldflesjes en -blikjes.

Het statiegeld mag ook flink omhoog. Dit is het enige in Nederland dat al 22 jaar geen inflatiecorrectie heeft gehad.

Daarnaast adviseren we naar makkelijk hersluitbare prullenbakken over te stappen. Of bakken waar je makkelijk dingen uit kan halen, meer doneerringen en soortgelijke oplossingen te plaatsen en het publiek en de toeristen bewust te maken van het gebruik hiervan.
Gemeenten zouden er goed aan doen hun leegrondes op de juiste momenten te doen en niet alleen maar ´s ochtends vroeg.